MỘT SỐ BIỆN PHÁP ĐIỀU TRỊ THAY THẾ CÁC CHẤT DẠNG THUỐC PHIỆN, HIỆN NAY ĐƯỢC ÁP DỤNG TẠI VIỆT NAM

  1. Điều trị thay thế bằng Methadone(MMT)

Methadone là một loại thuốc dạng thuốc phiện tổng hợp. Nó làm ổn định sự trao đổi chất trên não bộ của người nghiện heroin và các chất dạng thuốc phiện khác. Ở liều thích hợp, methadone ngăn chặn hội chứng cai và thèm nhớ. Do đó, nó giúp bệnh nhân dừng sử dụng các chất dạng thuốc phiện và có một cuộc sống bình thường.

Cai nghiện bằng Methadone thường nhẹ nhàng hơn so với một số cách cai nghiện khác bởi người nghiện không phải vật vã nên bệnh nhân có thể lao động và sinh hoạt bình thường, bằng đường uống, không tăng liều, có tác dụng trong 24 giờ nên mỗi ngày chỉ dùng 1 lần. Người nghiện khi dùng Methadone vẫn có khoái cảm nhưng yếu, người bệnh thích ứng dần dần với Methadone nên dễ chấp nhận việc cai nghiện và ít khi bị tái nghiện do Methadone làm giảm dần sự thèm muốn ma túy

Bệnh nhân trong chương trình MMT nhanh chóng giảm và dừng sử dụng các loại ma túy bất hợp pháp và các hành vi vi phạm pháp luật có liên quan. Bệnh nhân trong chương trình điều trị Methadone ít có khả năng lây nhiễm HIV, viêm gan C và các bệnh lây truyền qua đường máu khác và cũng ít có khả năng lây truyền các bệnh này sang người khác. Họ cũng tuân thủ điều trị ARV và lao tốt hơn.

Tuy nhiên Methadone có một số tác dụng phụ như: cảm thấy lo lắng hoặc bồn chồn, khó ngủ (mất ngủ); Cảm thấy yếu hoặc buồn ngủ; Khô miệng, buồn nôn, nôn mửa; Tiêu chảy; Táo bón; Chán ăn; Giảm ham muốn tình dục; Kinh nguyệt không điều (đối với nữ)…

Điều trị Methadone giúp cải thiện đáng kể các chức năng xã hội như: cải thiện mối quan hệ gia đình, làm việc, học hành và trở thành một thành viên có ích cho gia đình và cộng đồng.

Trên cả nước tính đến nay có 162 cơ sở điều trị Methadone tại 44 tỉnh thành, người tham gia có thể đến cơ sở điều trị thuận tiện nhất để được tư vấn hỗ trợ.

Hiện tại Trung tâm tư vấn và cai nghiện ma túy vẫn đang tiếp nhận bệnh nhân điều trị Methadone, mọi thắc mắc xin vui lòng liên hệ địa chỉ: 15/11 Quốc lộ 13, p. Hiệp Bình Chánh, q.Thủ Đức; ĐT: 08.37268691

  1. Điều trị thay thế bằng Suboxon

Suboxone là nhãn hiệu của loại thuốc mới, dùng để điều trị cho những người lệ thuộc bạch phiến (heroin) hoặc những loại thuốc trong nhóm á phiện (á phiện, codein, pethidine, morphine, methadone).  Suboxone được sản xuất dưới dạng thuốc viên sáu mặt màu trắng, ngậm tan dưới lưỡi.  Thuốc có vị chua mùi chanh.  Mỗi viên có chứa bốn phần buprenorphine (còn gọi là Subutex) và một phần naloxone (còn gọi là Narcan)

Một viên Suboxone cần hai đến mười phút để tan dưới lưỡi.  Khi viên thuốc tan, Suboxone ngấm vào mạch máu và di chuyển đến não, tạo ra những tác dụng của á phiện. Bạn sẽ cảm thấy một số tác dụng trong khoảng 30 đến 60 phút, và tác dụng hoàn toàn sau 1 giờ đến 4 giờ.  Thời gian tác dụng này kéo dài tùy theo liều lượng và người sử dụng.  Nói chung, liều càng cao thì tác dụng càng lâu dài.

Suboxone có nhiều phản ứng phụ rất giống những phản ứng phụ của thuốc Subutex và gần giống như những phản ứng phụ của tất cả các loại thuốc thuộc nhóm á phiện.  Phần nhiều các phản ứng phụ xảy ra vào tuần đầu hay tuần thứ hai của chương trình điều trị và sau đó thì ổn định.

Suboxone không có tính chất tương tác với các loại thuốc khác đang lưu hành trong cơ thể. Bệnh nhân sử dụng thuốc Suboxone sẽ không ảnh hưởng đến liều lượng điều trị đối với những bệnh nhân đang sử dụng thuốc ARV (thuốc điều trị HIV/AIDS) và thuốc lao, thậm chí là thuốc điều trị siêu vi gan B, C. Suboxone cũng không gây độc cho bệnh nhân khi tăng liều như Methadone.

Lưu ý phụ nữ có thai và cho con bú khuyên cáo không nên điều trị bằng suboxone

Hiện tại điều trị Suboxone được triển khai thí điểm tại Trung tâm Y tế dự phòng quận gò vấp, tp Hồ Chí Minh bắt đầu từ tháng 05 năm 2015.

Tuy nhiên để đạt được kết quả tối ưu cho việc điều trị bằng 02 loại thuốc nói trên,  bệnh nhân cũng cần tuân thủ một số quy định cụ thề như sau:

Thực hiện đúng chỉ định của Bác sĩ điều trị.

Chấp hành đúng và đầy đủ các quy định của cơ sở điều trị.

Sự hỗ trợ từ phía gia đình, bạn bè.

Luôn ghi nhớ “Tuân thủ điều trị và duy trì điều trị” là chìa khóa thành công của chương trình.

        (Nguồn tổng hợp và biên soạn lại từ www.vdap.org.au; mmt vietnam) Thanh Loan